Αγαπητέ, κ. Κερμελίδη, νομίζω ότι είστε απέναντί μου λίγο υπερβολικός. Ο καθένας στο Ψαλτολόγιο έχει το δικαίωμα να εκφράζει την άποψή του (πάντοτε κόσμια και πολιτισμένα). Δεν νομίζω ότι έκανα κάτι διαφορετικό. Συνεχάρην τον κ. Φανάρα. Και επαναλαμβάνω ότι του αξίζουν συγχαρητήρια. Για ποιο λόγο μου επιτίθεσθε; Έγραψα ότι δεν υπάρχει σταθερή χρονική αγωγή κατά την εκτέλεση. Έτσι εγώ διαπίστωσα, και επειδή έχουμε ελευθερία λόγου το έγραψα. Δεν τίθεται θέμα δασκάλου. Αλλοίμονο εάν κανείς όταν εκφράζει την γνώμη του, θεωρείται ότι επιδιώκει να κάνει τον δάσκαλο. Τότε θα έπρεπε να εκφράζεται κανείς μόνο λέγοντας "συγχαρητήρια" ή να μην εκφράζεται καν. Το Ψαλτολόγιο είναι χώρος εντός του οποίου διατυπώνονται δημοσίως κάθε λογής απόψεις. Έχω διαπιστώσει ότι οι περισσότερες είναι καλοπροαίρετες και καλόβουλες. Πολλές φορές αναφύονται έντονες διαφωνίες. Αυτό δεν απαγορεύεται. Διατυπώνεται μία άποψη από τον υποφαινόμενο. Ο Α συμφωνεί ο Β διαφωνεί. Διατυπώνει ο Β μία άποψη. Ο υποφαινόμενος συμφωνεί, ο Α διαφωνεί. Διατυπώνει ο Α μία άποψη. Ο υποφαινόμενος διαφωνεί, Β συμφωνεί. Επεμβαίνει ο Γ, εκφράζοντας μία νέα άποψη, συνδυάζοντας ορισμένα στοιχεία. Με αυτόν θα συμφωνήσει ο Ε και ο Ζ, αλλά ο Δ θα διαφωνήσει. Και πάει λέγοντας. Για φανταστείτε, κ. Κερμελίδη, όλοι να συμφωνούσαν να συμμετέχουν στο Ψαλτολόγιο με τον όρο ότι θα λένε μόνο "Συγχαρητήρια" και "Ευχαριστώ"... Δεν θα μπορούσε κάποιος να διακρίνει χρήσιμα στοιχεία μέσα από μία (καλώς εννοούμενη) διαφωνία... Έχετε μία εξαιρετικά σωστή οπτική γωνία: Όλοι είμαστε εν Χριστώ αδελφοί. Και θα πρέπει αυτό να το αποδεικνύουμε όχι μόνο εδώ στο Ψαλτολόγιο, αλλά και στο κοινωνικό μας περιβάλλον. Αγάπη και στάση συμπόνοιας. Πνεύμα αδελφικό, όχι κατακριτικό. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι απαγορεύεται να εκφραστεί μία άποψη. Κόσμια και πολιτισμένα, χωρίς ίχνος δεσποτισμού και μονισμού, καλώς να εκφραστεί. Εκτιμώ ιδιαιτέρως όλους εκείνους που επιλέγουν αυτήν την μέθοδο για να διατυπώσουν τις απόψεις τους. Και αυτό θα ήταν παράλογο εάν και ο ίδιος δεν είχα πάντοτε ως προτεραιότητα να εκφράζομαι ελεύθερα μεν, κόσμια δε. Και νομίζω τηρώ πιστά αυτήν μου την αρχή. Ναι. Κάπου θα γίνω λίγο επικριτικός, διότι πρέπει ορισμένες καταστάσεις να καυτηριαστούν. Θα μου πείτε "Και ποιος σε όρισε εσένα, φίλε, ως τον κατάλληλο;" Δεν με όρισε κανείς αγαπητέ μου, κ. Κερμελίδη. Αλλά σας ρωτώ με την ελπίδα της απαντήσεως: Είμαστε σε ένα χώρο ιερό. Ο Θεός μας χάρισε ένα τάλαντο και μία θέση, περιμένοντας από εμάς τον διπλασιασμό του ταλάντου και την αξιοποίηση της θέσεως δημιουργικά και παραγωγικά, και όχι καταχρηστικά. Παρατηρείται ένα λυπηρό φαινόμενο στις εκκλησίες. Ουκ ολίγοι ψάλτες -για να αναφερθώ στα περί ημών- κατά την απόδοση του Χερουβικού ύμνου εκτρέπονται από τα παραδεδομένα. Πρέπει να ορισθείτε υπό τινος προκειμένου να επισημάνετε το φαινόμενο και να το στιγματίσετε; Περιμένω την απάντησή σας, δίδοντας όμως και την δική μου απάντηση στο συγκεκριμένο ερώτημα. Όχι. Χρεούται ο οιοσδήποτε που επισημάνει το πρόβλημα να το υποδείξει. Γιατί όχι; Να νουθετήσει με τρόπο διακριτικό τον ιεροψάλτη. Είμαι αυτής της απόψεως. Αν αυτό συμβαίνει στην κοινωνική ζωή, δεν θα ήταν παράλογο να μην συμβαίνει εδώ στο Ψαλτολόγιο; Θα ήταν εξόχως παράλογο. Η έξοχα παράλογη όμως αυτή πιθανότητα δεν ισχύει. Και επομένως, όχι μόνο δεν θίγομαι που διατυπώσατε μία διαφορετική άποψη από την δική μου, αλλά επιπλέον αισθάνομαι την ανάγκη να σας ευχαριστήσω. Όμως, τέλος, θα ήθελα να τονίσω πως το γεγονός ότι ανέφερα ορισμένα μεμονωμένα περιστατικά που μου διηγήθηκαν κάποιοι συνάδελφοι σχετικά με ορισμένες παρατηρούμενες καταστάσεις, δεν σημαίνει ότι βάλλω μύδρους κατά πάντων. Δεν θα ήταν ζωηρά υπερβολική μία τέτοια επισήμανση; Θα ήθελα να σας καληνυχτίσω θερμά, με την ευχή να σας δίδει ο Θεός υγεία και μακροημέρευση. Με τιμή, Α.
